Lê Nguyễn

So với 3 cấp học, chương trình ở bậc Tiểu học ít biến đổi hơn cả, ngoài việc xuất hiện thêm môn học mới là Tin học và Công nghệ, cùng với việc chính thức hoá việc làm quen với tiếng Anh ở lớp 1, lớp 2.

So sánh kế hoạch giáo dục giữa chương trình giáo dục tiểu học hiện hành và chương trình giáo dục mới như sau:

(Bấm vào hình để xem chi tiết)

Mặc dù có một số thay đổi, nhưng thời lượng học môn Tiếng Việt vẫn bằng thời lượng học trong chương trình hiện hành; với 1.505 tiết (trung bình 43 tiết/tuần), chiếm 31% tổng thời lượng chương trình dành cho các môn học bắt buộc. Điều này được giải thích là để bảo đảm học sinh đọc thông viết thạo, tạo tiền đề học các môn học khác. Đối với học sinh người dân tộc thiểu số thì việc có đủ thời gian học tiếng Việt càng quan trọng.

Các môn học và hoạt động giáo dục bắt buộc ở tiểu học gồm 10 môn và 1 hoạt động : Tiếng Việt; Toán; Đạo đức; Ngoại ngữ 1 (Lớp 3,4,5); Tự nhiên và xã hội (Lớp 1,2,3); Lịch sử và Địa lí (Lớp 4,5);  Khoa học (Lớp 4,5); Tin học và Công nghệ (Lớp 3,4,5); Giáo dục thể chất; Nghệ thuật (Âm nhạc và Mỹ thuật) và Hoạt động trải nghiệm (trong đó có nội dung giáo dục của địa phương).

Nội dung môn học Giáo dục thể chất được thiết kế thành các học phần (mô–đun); nội dung Hoạt động trải nghiệm được thiết kế thành các chủ đề; học sinh được lựa chọn học phần, chủ đề phù hợp với nguyện vọng của bản thân và khả năng tổ chức của nhà trường.

Các môn học tự chọn (dạy ở những nơi có đủ điều kiện dạy học và phụ huynh học sinh có nguyện vọng): Tiếng dân tộc thiểu số, Ngoại ngữ 1 (dạy tăng cường ở lớp 1, lớp 2).

Chương trình giáo dục tiểu học được thiết kế để thực hiện dạy học 2 buổi/ngày, mỗi ngày bố trí không quá 7 tiết, mỗi tiết không quá 35 phút. Các cơ sở giáo dục chưa đủ điều kiện dạy học 2 buổi/ngày thực hiện kết hoạch giáo dục theo hướng dẫn của Bộ GD-ĐT.

Hạ Anh - Phạm Luyện

Giáo viên, nhà trường có "tải" được chương trình phổ thông mới?

Cùng với băn khoăn này, một vấn đề được đặt ra: Ai sẽ chịu trách nhiệm về sự thành bại của lần đổi mới chương trình giáo dục phổ thông sẽ bắt đầu vào năm 2020.

Trong suốt quá trình đó, Cục HKVN luôn nhận thức rõ ràng về nhiệm vụ CĐS, đó là: CĐS phải đáp ứng nhu cầu thực tiễn cho công tác quản lý nhà nước, chỉ đạo, điều hành của Cục HKVN và trong mối tương quan với các đơn vị, DN  toàn ngành, không phân biệt DN nhà nước hay DN tư nhân. 

Trong Kế hoạch CĐS của Cục HKVN đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 đã khẳng định: “Nhận thức đúng vai trò quyết định trong CĐS”. Theo đó, CĐS trước tiên là chuyển đổi nhận thức. Một cơ quan, tổ chức có thể tiến hành CĐS ngay thông qua việc sử dụng nguồn lực, hệ thống kỹ thuật sẵn có để số hóa toàn bộ tài sản thông tin của mình, tái cấu trúc quy trình nghiệp vụ, cơ cấu tổ chức và chuyển đổi các mối quan hệ từ môi trường truyền thống sang môi trường số. Cục HKVN cần tận dụng tối đa cơ hội để phát triển Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số, trong đó, việc xác định sớm lộ trình và đẩy nhanh tiến trình CĐS trong ngành hàng không có ý nghĩa sống còn, là cơ hội để phát triển ngành hàng không.

“Thách thức lớn nhất là thay đổi chính mình”

- Đâu là cơ hội và thách thức trong CĐS của ngành HKVN? Từ những cơ hội và thách thức này, ngành hàng không cần lưu ý những gì để có thể CĐS bền vững?

Có thể nói, khi triển khai CĐS trong hoạt động hàng không dân dụng, cơ hội luôn đi cùng với thách thức. Ngành hàng không dân dụng Việt Nam có được cơ hội thực sự, đó là quá trình hội nhập quốc tế sâu rộng của ngành trong nhiều năm; thể chế, quy định, quy trình và hoạt động đều được tối ưu hoá mạnh mẽ phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế; đó là nền tảng cơ bản để việc ứng dụng các công cụ số được triển khai thuận lợi và hiệu quả…

Đi kèm với đó, thách thức đặt ra chính là cần có sự thay đổi mạnh mẽ về tư duy và nhận thức trong toàn ngành về CĐS. Nếu chúng ta có suy nghĩ rằng, hoạt động của hàng không đã tối ưu hoá rồi, ứng dụng công nghệ hiện đại rồi và không cần có nhiều sự thay đổi và tiếp tục trăn trở, hoàn thiện chính mình thì chính chúng ta sẽ bị tụt lùi. 

Các thành tựu khoa học công nghệ nói chung và CĐS nói riêng xuất hiện liên tục và không ngừng, nếu tư duy và nhận thức của nhà quản lý và của cán bộ, công nhân viên chức không thay đổi kịp và vượt trước sự thay đổi của khoa học công nghệ và CĐS, thì chính chúng ta sẽ bị cuốn theo. Thách thức lớn nhất của HKVN khi triển khai nhiệm vụ CĐS chính là thay đổi chính mình. 

Tôi rất thích một câu ngạn ngữ ngày xưa, câu này rất phù hợp với nhiệm vụ CĐS của chúng tôi, đó là: “Không ai tắm hai lần trên cùng một dòng sông”. Trong dòng chảy của khoa học công nghệ và CĐS, thay đổi tư duy và nhận thức là thách thức lớn nhất.

Tối ưu hoá hoạt động của ngành, bảo đảm an ninh, an toàn hàng không

- Từ góc nhìn của cơ quan quản lý, ngành hàng không có tiềm năng và cơ hội gì khi ứng dụng công nghệ và CĐS vào hoạt động TMĐT và vận chuyển hàng hóa?

Như tôi đã trình bày ở trên, ngành hàng không dân dụng Việt Nam đã có một quá trình hội nhập quốc tế sâu rộng trong nhiều năm; thể chế, quy định, quy trình và hoạt động đều được tối ưu hoá mạnh mẽ phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế. Đó là nền tảng cơ bản để việc ứng dụng các công cụ số được triển khai thuận lợi và hiệu quả đặc biệt trong hoạt động TMĐT và vận chuyển hàng hoá. 

Các DN hàng không sẽ giảm được rất nhiều nhân lực nhờ tối ưu hoá quy trình lao động, sản xuất và ứng dụng các công nghệ của CĐS và từ đó giảm chi phí. Việc ứng dụng các công nghệ hiện đại của quá trình CĐS sẽ giúp cho quá trình vận chuyển hành khách, hàng hoá được tối ưu hoá, giảm mức tiêu hao nhiên liệu, trên cơ sở đó giúp bảo vệ môi trường, nâng cao năng lực tiếp nhận, giảm tình trạng tắc nghẽn cả trên không và dưới mặt đất trong hoạt động hàng không dân dụng. 

CĐS còn giúp cho các DN trong ngành hàng không giảm được tối đa các thủ tục, chi phí khi thực hiện các thủ tục hành chính tại các cơ quan nhà nước. Nếu như trước đây, việc nộp các hồ sơ để giải quyết thủ tục hành chính có thể lên tới hàng trăm, thậm chí hàng nghìn trang, thì với việc xây dựng và hoàn thiện hệ thống cơ sở dữ liệu dùng chung chuyên ngành hàng không dân dụng, một trong những kết quả ấn tượng nhất của CĐS trong hoạt động hàng không dân dụng trong tương lai, việc xử lý và giải quyết các thủ tục và nhu cầu của DN thực sự là một cuộc cách mạng, sẽ không còn hàng ngàn trang giấy và hồ sơ nữa, chỉ cần những click chuột trên máy tính hoặc đơn giản là sử dụng app trên smart phone. Rất thuận tiện, chắc chắn là như vậy!

- Các công ty trong ngành hàng không có thể vận dụng và ứng dụng các chính sách như thế nào để CĐS thành công và bền vững, thưa ông?

Hiện nay, Cục HKVN đang tích cực tham mưu để hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật trong hoạt động hàng không dân dụng, tiêu biểu là chúng tôi đang tham mưu và triển khai nhiệm vụ Tổng kết luật hàng không dân dụng và xây dựng mới Luật hàng không dân dụng để đáp ứng nhu cầu phát triển trong giai đoạn tiếp theo của ngành. Trong quá trình đó, Cục sẽ tham mưu để các cấp có thẩm quyền ban hành các văn bản quy phạm pháp luật để thể chế hoá hoạt động CĐS trong ngành hàng không, ví dụ như: Luật hoá trách nhiệm quản lý nhà nước về CĐS chuyên ngành hàng không dân dụng, tạo hành lang pháp lý cho việc xây dựng các văn bản dưới luật về quản lý, khai thác, sử dụng hệ thống cơ sở dữ liệu dùng chung chuyên ngành hàng không dân dụng, hay ban hành các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật về CĐS chuyên ngành phù hợp với quy định của pháp luật Việt Nam và tiêu chuẩn của tổ chức hàng không dân dụng quốc tế. 

Chúng ta có thể hình dung trong tương lai, khi hệ thống chính sách hoàn thiện và hạ tầng CĐS, đặc biệt là hệ thống cơ sở dữ liệu chuyên ngành được thiết lập thì các đơn vị quản lý phi công, tiếp viên sẽ trực tiếp sử dụng smartphone có cài đặt ứng dụng để cập nhật về từng phi công, tiếp viên do đơn vị mình đang quản lý, các dữ liệu về nhân thân, về hồ sơ công việc, vị trí làm việc; các đơn vị của quản lý bay sẽ cập nhật dữ liệu về kiểm soát viên không lưu, về từng hệ thống trang thiết bị bảo đảm kỹ thuật đang hoạt động, từng cảng hàng không, sân bay sẽ cập nhật hồ sơ về nhân viên an ninh hàng không, về hạ tầng sân bay… 

Giám sát viên an ninh, an toàn các lĩnh vực của Cục HKVN trên cơ sở đó sẽ nhập dữ liệu đánh giá cụ thể trong phạm vi kiểm tra, giám sát. Lãnh đạo Bộ GTVT, lãnh đạo Cục HKVN sẽ nắm được thông tin, số liệu cụ thể, được cập nhật liên tục về các vấn đề cần quan tâm như: hiện tại có bao nhiêu phi công nước ngoài phục vụ cho các đội bay của các hãng HKVN, quốc tịch nào, kinh nghiệm, bằng cấp như thế nào; có bao nhiêu kiểm soát viên không lưu tới thời gian kiểm tra cấp giấy phép hành nghề trong đợt gần nhất, hay số lượng FOD thường xuất hiện nhiều tại cảng hàng không nào, các vụ va quệt trong khu bay thường diễn ra vào khung giờ nào; hay hiện nay có bao nhiêu thiết bị phát sóng VHF tầm xa phục vụ công tác điều hành bay được cài đặt trên các tần số nào, bao nhiêu thiết bị Main, bao nhiêu thiết bị standby, biến đổi khí hậu ảnh hưởng như thế nào tới từng cảng hàng không sân bay, khu vực nào, cảng hàng không nào hay kết cấu hạ tầng nào thường chịu ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu… 

Mọi thông số đều có thể được truy cập, đưa ra nhằm mục đích dự báo, đánh giá, phục vụ công tác quản lý nhà nước, chỉ đạo điều hành, đánh giá rủi ro an toàn an ninh, xây dựng quy hoạch bảo đảm an toàn, chính xác, hiệu quả, lâu dài.

Tối ưu hoá hoạt động của ngành trong toàn bộ dây chuyền sản xuất và bảo đảm an ninh, an toàn, đó chính là hiệu quả lớn nhất của CĐS mang lại cho cơ quan quản lý nhà nước và các DN. Từ đó, giảm chi phí và tăng lợi nhận là điều chắc chắn, hơn thế nữa đó sẽ là lợi nhuận bền vững cho các DN hàng không vì gắn liền với việc bảo đảm an ninh, an toàn ở mức cao nhất. 

Vũ Điệp(thực hiện)

Bệnh nhân được cấp cứu ở tuyến trước, đặt ống nội khí quản, thuốc an thần, thở máy, truyền dịch và hội chẩn với Trung tâm chống độc từ xa, nghi ngộ độc xyanua, tiên lượng nặng hoặc có thể diễn biến phức tạp.

Kết quả xét nghiệm bệnh phẩm cho thấy tất cả các mẫu đều có chứa xyanua, bao gồm cả mẫu nước măng và mẫu từ cơ thể bệnh nhân, đặc biệt hàm lượng xyanua trong các mẫu như sau: dịch dạ dày 0,5mg/L; máu 1mg/L; nước tiểu 2mg/L. 

Bệnh nhân đã được hồi sức tích cực, tình trạng cải thiện dần, tỉnh táo, các xét nghiệm trở về bình thường và rút nội khí quản. Sau 4 ngày bệnh nhân xuất viện.

Theo bác sĩ Nguyên, xyanua là chất cực độc, liều thấp nhất có thể gây tử vong trên người là 0,56 mg/kg cân nặng. Với trọng lượng của bệnh nhân, uống 30mg xyanua đã có thể gây tử vong. 

Bác sĩ Nguyên cho biết, một số loài thực vật chứa các tiền chất của xyanua khi vào cơ thể sẽ chuyển thành xyanua, điển hình nhất là sắn và măng (măng tre, vầu, trúc,…). Măng chứa chất glycoside sinh xyanua là taxiphyllin và enzym là B-glycosidase có thể chuyển hóa taxiphyllin thành xyanua. 

Khi ngâm, măng sẽ tạo ra một lượng xyanua nhất định. Cả xyanua và chất taxiphyllin khuếch tán ra nước, lượng độc tố trong măng có thể giảm đi nhưng độc tố có trong nước có thể tăng lên, nên nếu uống quá nhiều nước măng có thể bị ngộ độc.

Ngộ độc xyanua do ăn măng ở người rất hiếm gặp và chỉ xuất hiện khi ăn quá nhiều tới mức no. Trong điều kiện bình thường, người ăn có thể yên tâm múc vài thìa nhỏ nước măng làm gia vị mà không sao.

Để phòng tránh ngộ độc xyanua do ăn măng và sắn, bác sĩ Nguyên khuyến cáo người dân cần chế biến măng và sắn cẩn thận trước khi ăn. Với măng nên luộc sôi kỹ (trong 1-2 tiếng). Măng tươi thái thành các miếng nhỏ và mỏng sau đó ngâm trước trong nước 24 giờ để loại bớt độc tố.

Trong quá trình luộc hoặc ngâm măng, cần thay nước mới nhiều lần để loại bỏ hiệu quả các độc tố (vì nước cũ đã có độc tố từ măng khuếch tán ra). Người dân cũng nên tránh các tình huống ăn quá nhiều măng.